Αν περιμένετε να δείτε κάτι αισιόδοξο σε αυτό το άρθρο, διαβάστε την τελευταία παράγραφο και προχωρήστε παρακάτω στην ζωή σας! Ο τίτλος είναι λίγο ουτοπικός, παρά τις εκατοντάδες επί εκατοντάδων νομοθεσίες περί ελευθερίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αρχικά για να είμαστε ξεκάθαροι, δεν υπάρχει κάτι σαν αυτό που ονομάζουμε ‘’ανθρώπινα δικαιώματα’’. Όλα είναι απόρροια του Διαφωτισμού και των φιλοσόφων της εποχής, όπου έβλεπαν τις καταστάσεις γύρω τους με μια πιο φιλελεύθερη σκοπιά. Κανένας από εμάς δεν έχει δικαιώματα και, ξέρω πως είναι λίγο χοντρό αυτό που γράφω, αλλά σκεφτείτε το: Δικαίωμα στην αξιοπρεπή ζωή, δικαίωμα στην ιδιοκτησία, δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση, δικαίωμα στην ισάξια αντιμετώπιση και εκπροσώπηση απέναντι στο νόμο. Τα παραπάνω είναι από τα πρώτα ανθρώπινα δικαιώματα που έδωσαν έμφαση οι κοινωνίες, ώστε η ζωή του ανθρώπου να γίνει καλύτερη σε σχέση με το παρελθόν (19ος αιώνας). Παρόλα αυτά ποια από τα παραπάνω δικαιώματα ΔΕΝ καταπατώνται στην σημερινή δυτική (για να μην πούμε για τον υπόλοιπο κόσμο, γιατί εκεί θα χρειαστώ να γράφω τόμους) κοινωνία? Στην Αμερική η θανατική ποινή ισχύει μέχρι και σήμερα σε πολλές πολιτείες, το δικαίωμα στην ιδιοκτησία πήγε περίπατο με τα γεγονότα στις αρχές του 20ου αιώνα στην Ρωσσία και, ακόμα και στην Ελλάδα οι νομοθεσίες και η έκφραση έχουν καθημερινά παραδείγματα σφορδής παραβίασης.
Άρα για να ξεφύγουμε από την φιλοσοφική έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γιατί περί αυτού πρόκειτε, μια έννοια αφηρημένη και ουτοπική, αυτό που έχουμε σαν άνθρωποι του δυτικού κόσμου είναι: προνόμια! Και πιστεύω πως πρέπει να το αποδεχόμαστε και να το εκτιμούμε καθημερινά. Στην Ελλάδα δεν έχω το δικαίωμα να διαμαρτύρομαι για την κυβέρνηση, έχω το προνόμιο να το κάνω. Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του μη δυτικού κόσμου, το δικαίωμα ισχύει, αλλά κανένας δεν το κάνει. Στην Βόρεια Κορέα, οι πόλίτες δεν κάθονται σιωπηλοί επειδή είναι ευχαριστημένοι με την κυβέρνησή του, απλά δεν έχουν το προνόμιο να διαμαρτυρηθούν. Ξέρουν πως αν το κάνουν θα τους περιμένει μια μορφή σύγχρονης γκιλοτίνας, η οποία θα είναι πολύ πιο οδυνηρή από την κλασική γαλλική πατέντα. Για ελευθερία έκφρασης δεν το συζητάω. Στην Ελλάδα έχουμε μέσα μαζικής ενημέρωσης τα οποία είναι ‘’βαμμένα’’ πολιτικά ή και αθλητικά, αλλά το σίγουρο είναι πως η κρίσης μας είναι υπαίτια για το τι θα συλλάβει το μυαλό μας από το κάθετι που διαβάζουμε, βλέπουμε ακούμε. Δικαίωμα στην ελυθερία έκφρασης ίσως να μην υπαρχει, καθώς κανείς δεν μεταδίδει αντικειμενικά, παρόλα αυτά σαν δέκτες έχουμε το προνόμιο της επιλογής!
Πάμε τώρα στην ιστορία του Έντουαρτ Σνόουντεν. Εν ολίγοις ο συγκεκριμένος κύριος αποκάλυψε πως οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ παρακολουθούσαν καθημερινά τηλεφωνικές συνομιλίες και διαδικτυακές αναζητήσεις από τους ίδιους τους τούς πολίτες. Η ιστορία πήρε διπλωματικές διαστάσεις με τον Σνόουντεν να ζητάει άσυλα από διάφορες χώρες και πλέον να ζει μόνιμα στη Ρωσσία. Η ατομική ελευθερία φαίνεται να γίνεται στάχτη μετά τις αποκαλύψεις του, όμως θαρρώ πως αυτό που ενόχλησε περισσότερο την κοινή γνώμη δεν είναι το γεγονός πως παρακολουθείται καθημερινά, αλλά το γεγονός πως το έμαθε! Πραγματικά νομίζετε πως ο Ψυχρός Πόλεμος, δεν μετουσιώθηκε σε τρίτο παγκόσμιο πόλεμο επειδή οι δύο πλευρές έδειξαν καλή θέληση και σκέφτηκαν να λύσουν το θέμα διπλωματικά? Όχι! Η καθημερινή κατασκοπεία έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο πάνω σε αυτό το θέμα. Και με την τρομοκρατία να φτάνει σε απίστευτα επίπεδα εν έτη 2017, μήπως πιστεύετε πως υπάρχει πιθανότητα έστω και μία στο εκατομμύριο να μην συνεχίζουν οι μυστικές υπηρεσίες να παρακολουθούνε κόσμο? Ακόμα και αν επιβλήθηκαν κυρώσεις, ακόμα και αν χτυπήθηκε αδρά η κυριαρχία των ΗΠΑ στο εσωτερικό της? Οι μυστικές υπηρεσίες στις ΗΠΑ ό,τι και να γίνει πάντα θα δρουν ανεξάρτητα με το αν είναι ο Τραμπ, ο Ομπάμα ή ο Κλίντον πρόεδρος. Είναι ένα παρακράτος που καλώς ή κακώς παραπέμπει τους νόμους και διασφαλίζει, όχι μόνο την Αμερική, αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη από ένα 3ο παγκόσμιο πόλεμο, είτε σας αρέσει είτε όχι.
Και όντας πολίτης δυτικού πολιτισμού, έρχεστε και παραπονιέστε πως κάποιος μπορεί να παρακολουθεί τις συνομιλίες σας στο facebook, ή τα κινητά σας τηλέφωνα και ξαφνικά θίγεστε με το παραμικρό όταν κάποιος σας προσβάλλει (ούτε καν παραβιάσει) τα δικαιώματά σας. Κάνε μια αναζήτηση στο google και γράψτε τις παρακάτω φράσεις: ‘’Japanese Americans 1942’’ και ‘’Νύχτα των Κρυστάλλων’’ και ελάτε μετά να μου πείτε αν κάποιος σας παραβιάζει τα δικαιώματα κάθε μέρα.
Παναγιώτης Δήμος
Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών (Πα.Μακ)