Χωρίς τυπικές επισημάνσεις, χωρίς συνήθεις διαπιστώσεις και τετριμμένες περιγραφές, η ομιλία του Δημάρχου Τρικκαίων στο ετήσιο συνέδριο της ΚΕΔΕ. Στην Αθήνα (ξενοδοχείο Caravel) από 3 έως 5 Δεκεμβρίου 2018 η Κεντρική Ενωση Δήμων της χώρας συζητά «Η Ελλάδα ψηλά, με την Αυτοδιοίκηση μπροστά». Στην ομιλία του ο κ. Παπαστεργίου και ως μέλος του ΔΣ της Ενωσης, το ξεκαθάρισε από την αρχή: «Εμείς μπορούμε να βοηθήσουμε; Να φέρουμε ανάπτυξη;
Θεωρώ πως ναι. Εκτός κι αν έχουμε αποδεχτεί πως είμαστε μόνον για να μαζεύουμε τα σκουπίδια, να κουρεύουμε τα χόρτα και να αλλάζουμε λάμπες».
Και επειδή ο ρόλος των Δήμων είναι δίπλα στον πολίτη, αμέσως κατέθεσε τις 4 προτάσεις του:
Να ξεφύγουμε από το σύνδρομο της λακκούβας.
Να συνεργαστούμε με άλλους τοπικούς φορείς παίρνοντας πρωτοβουλίες
Να εργαστούμε για την αποκέντρωση
Να καινοτομήσουμε.
Οι προτάσεις είναι ταυτόχρονα ρεαλιστικές και αναπτυξιακές, πραγματικές και με προοπτική.
Για παράδειγμα:
Να ξεφύγουμε από το σύνδρομο της λακκούβας:
«Εχουμε αυτοπεριοριστεί στο ρόλο του μπόγια
ή του αυτοφοράκια για τις παιδικές χαρές
και θεωρούμε πως κάποιος άλλος θα έρθει να μας σώσει από την ανεργία;», αναρωτήθηκε.
Και απάντησε: «Θα ασχοληθούμε με τη λακκούβα. Και με τη χρήση της τεχνολογίας μπορούμε να το κάνουμε ακόμη πιο οργανωμένα, ακόμη πιο γρήγορα. Αλλά αυτό είναι το αυτονόητο». Επομένως «ήρθε η ώρα να ξεφύγουμε, να σχεδιάσουμε πρωτοβουλίες και πολιτικές πέρα και πάνω από τη λακκούβα. Τα πλακάκια και η άσφαλτος δεν θα μας φέρουν ανάπτυξη».
Συνεργασία
Όπως «τα ανοιχτά κέντρα εμπορίου, τα open malls, (ήδη ξεκίνησε η υλοποίηση στον Δήμο Τρικκαίων) ήταν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για να δούμε την επόμενη μέρα στις κοινωνίες μας».
Αλλά και ο «Μύλος των Ξωτικών», που τον «επισκέφθηκαν πέρυσι πάνω από 1.200.000 άτομα, προφανώς όχι μοναδικά. Το γεγονός πως ήδη από την προηγούμενη Παρασκευή στα Τρίκαλα δεν υπάρχει ούτε παγκάκι, λέει πάρα πολλά για την τοπική οικονομία».
Επομένως «Να χαράξουμε μία στρατηγική και να δούμε πώς μπορούμε, όλοι μαζί, να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα».
Τι χρειαζόμαστε: «Να οργανωθούμε και βασικά να συνεργαστούμε».
Αποκέντρωση
Για παράδειγμα, όπως τόνισε ο κ. Παπαστεργίου, υπάρχει «πολυδαίδαλο νομικό πλαίσιο, με προβλήματα στο ιδιοκτησιακό καθεστώς πολλών φυσικών πόρων». Χρειάζεται μετακύλιση αρμοδιοτήτων σε Δήμους και Περιφέρειες, «για να μπορούμε να αποφασίζουμε άμεσα και να λύνουμε τα ζητήματα εγγύτερα».
Με δύο προϋποθέσεις:
Η πρώτη: «Να μάθουμε να δουλεύουμε με περιφερειακή συνείδηση και η αναπτυξιακή μας διορατικότητα να μην σταματά στα όρια του Δήμου ή του νομού μας».
Η δεύτερη: «Να κάνουμε reverse engineering, όπως λέγαμε στον προγραμματισμό. Να πάρουμε το θέμα, το πρόβλημα, από το τέλος προς την αρχή, να το αναλύσουμε και να το κάνουμε να δουλέψει».
Καινοτομία
Όπως έχει αποδείξει ο Δήμος Τρικκαίων «καινοτομία δεν είναι μόνον η τεχνολογία. Πιθανώς να μην είναι καν αυτή». Τι μπορεί να είναι; «μία πολιτική για τα ΑμεΑ, η δημιουργία ΚΟΙΝΣΕΠ και ΚΟΙΣΠΕ για τα σχολικά γεύματα, όπως και έγινε, το delivery πιστοποιητικών που εφαρμόσαμε στα Τρίκαλα που στηρίχθηκε σε όση καινοτομία χωράει… σε ένα απλό μηχανάκι, το κέντρο διατροφής του Δήμου Παλιού Φαλήρου και πολλά αλλά παραδείγματα από όλη την Ελλάδα» επεσήμανε ο Δήμαρχος Τρικκαίων.
Ετσι, «ο Δήμος πρέπει να αποτελέσει το φυσικό χώρο αλλά και τον καταλύτη προκειμένου να αναπτυχθούν νέες ιδέες, να λάμψουν νέα μυαλά». Για αυτό, «πρέπει να δημιουργήσουμε τοπικούς πόλους καινοτομίας, πιθανώς με συνέργειες που θα αναπτύξουμε μαζί με τις Περιφέρειες».
Και αυτοί οι πόλοι κάλλιστα μπορούν να είναι θεματοποιημένοι:
– Για την αγροδιατροφή στα Τρίκαλα,
– για τον τουρισμό στη Ρόδο,
– για την ενέργεια στην Κοζάνη ή την Αλεξανδρούπολη, κοκ.
Μια χαμένη ευκαιρία
Φυσικά, τόνισε ότι χρειαζόμαστε και εκπαίδευση, για να συμπληρωθεί το εν λόγω project: «Πανεπιστήμια προσανατολισμένα σε αυτά μας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά». Αλλά «δυστυχώς, μετά και τις τελευταίες αλλαγές και το νέο Πανεπιστημιακό χάρτη, αυτό ΔΕΝ έγινε», καθώς «ο Υπουργός Παιδείας προχώρησε σε μία νέα ακόμη πιο διευρυμένη κατανομή, η οποία όμως δεν προέκυψε από κανέναν τέτοιο σχεδιασμό αλλά από τους ευσεβείς πόθων των πανεπιστημιακών, αγνοώντας τελείως τις τοπικές αναπτυξιακές δυνατότητες, που φυσικά θα μπορούσαν την επόμενη μέρα να μεταφραστούν σε εργασιακές δυνατότητες για τους πτυχιούχους νέους. Τουλάχιστον για την περίπτωση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, -κατά την άποψή μου- μιλάμε για μία ακόμη χαμένη ευκαιρία» τόνισε με έμφαση και ουσία ο κ. Παπαστεργίου.
Και κατέληξε: «Μπορεί η αυτοδιοίκηση να είναι μία δύσκολη υπόθεση, να μας πληγώνει, να μας πεισμώνει αλλά σίγουρα μας πωρώνει».