Για άλλη μια φορά οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες βρίσκονται αντιμέτωποι με συνθήκες έκθεσης σε υψηλές θερμοκρασίες και υγρασίας στους τόπους δουλειάς. Η απουσία μέτρων προστασίας των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση δημιουργεί κινδύνους προβλημάτων υγείας, θανάτων από θερμοπληξία, πρόκλησης εργατικών ατυχημάτων. Ο κίνδυνος δεν περιορίζεται στους ανοιχτούς χώρους όπως εργοτάξια, επισιτισμό-τουρισμό, ταχυδιανομείς, ναυπηγεία, ΟΤΑ κ.ά. Μεγάλος είναι ο κίνδυνος και σε κλειστούς χώρους, όπου είτε λόγω κατασκευής (μη επαρκής αερισμός, υπόγεια, θερμοκήπια κ.λπ.), είτε λόγω εργασιακών παραγόντων (π.χ. λειτουργία μηχανών), οι συνθήκες εργασίας είναι ανυπόφορες και εξοντωτικές σε υψηλές θερμοκρασίες.
Για πλήθος εργασιακών χώρων καταστρατηγείται και αυτή ακόμη η εφαρμογή αυτών των εγκυκλίων. Oι Επιθεωρητές εργασίας είναι ελάχιστοι σε σχέση με το πλήθος των εργασιακών χώρων, στην πράξη μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων δεν ελέγχεται καν.
Για τις περιοχές και τους κλάδους που εξαιρούνται της εφαρμογής αυτών των εγκυκλίων για τα «έκτακτα μέτρα προστασίας», όπως επίσης και συνολικά για τη θερμική καταπόνηση (για όλες τις ημέρες και όχι μόνο για τις ημέρες που επικρατούν συνθήκες καύσωνα), η κυβέρνηση παραπέμπει στην περιβόητη «εγκύκλιο 34666/03.06.2024». Πέραν του ότι πρόκειται για εγκύκλιο και όχι για νομοθεσία (δηλαδή δεν είναι υποχρεωτική για τους εργοδότες), υπάρχει μεγάλη ευελιξία για το αν και πως θα εφαρμοστούν από τους εργοδότες οι όποιες προβλέψεις της. Για παράδειγμα, στην εγκύκλιο αυτή αναφέρεται ο δείκτης «ΘΥΜΒΑΣ» με βάση τον οποίο πρέπει να λαμβάνονται μέτρα. Όμως μετρήσεις δε γίνονται στην πλειοψηφία των χώρων εργασίας για να εκτιμηθεί και δεν υπάρχουν σταθμοί της ΕΜΥ κοντά σε όλους τους χώρους εργασίας. Η υποχρεωτική διακοπή εργασιών δεν τίθεται ρητά ως μέτρο, αφήνοντας την ευελιξία στον εργοδότη να επιλέξει (ως «ελεγκτής και ελεγχόμενος ταυτόχρονα»!) αν θα την εφαρμόσει.
Η αναφορά για προστασία των ευπαθών ομάδων εργαζομένων είναι μόνο στα χαρτιά, αφού στην πλειοψηφία των επιχειρήσεων (που είναι κάτω από 50 εργαζόμενοι) δεν προβλέπεται καν η παρουσία γιατρού εργασίας. Και για αυτή την εγκύκλιο, όπως και συνολικά για την υγεία και ασφάλεια, οι εργοδότες δεν ελέγχονται ουσιαστικά από τις Επιθεωρήσεις για την εφαρμογή των όποιων μέτρων.
Μέτρα που δεν ακουμπάνε το αναγκαίο και κύριο μέτρο που είναι η προληπτική υποχρεωτική διακοπή της παραγωγής, ιδιαίτερα σε επιβαρυμένες θέσεις εργασίας, ώστε να προλαμβάνεται η θερμική καταπόνηση. Αντίθετα φτάνουν στο εξοργιστικό σημείο να επισημαίνουν ότι αν ο εργαζόμενος δεν έχει πάνω από 38οC από τη θερμική καταπόνηση, δηλαδή είναι ήδη σε πορεία για θερμοπληξία, θα πρέπει να συνεχίσει να εργάζεται. Αυτό δεν είναι πρόληψη και προσαρμογή της εργασίας στον εργαζόμενο άνθρωπο, είναι απάνθρωπη αξιοποίηση επιστημονικών γνώσεων υποταγμένη στις ανάγκες του κεφαλαίου.
Η κατάσταση στους χώρους δουλειάς συνολικά, με τα καθημερινά εργατικά ατυχήματα, τις επαγγελματικές ασθένειες που δεν καταγράφονται στη χώρα μας, αναδεικνύει τις εγκληματικές ευθύνες της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων που υλοποιούν μια πολιτική που θυσιάζει την υγεία και τη ζωή των εργαζομένων στο βωμό της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, η εντατικοποίηση, τα ατέλειωτα ωράρια, η δουλειά μέχρι τα βαθιά γεράματα, δημιουργούν τεράστιους κινδύνους για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. Η κυβέρνηση ετοιμάζεται να φέρει νέο αντεργατικό νομοσχέδιο για 13 ώρες δουλειάς, που θα εκτοξεύσει τα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες.
Η κυβέρνηση, όπως και όλες οι προηγούμενες, υλοποιεί μια πολιτική με κριτήριο τη διασφάλιση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων.
Το EKT καλεί τα σωματεία να διασφαλίσουν με τον αγώνα τους την εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων προστασίας των εργαζομένων από τη θερμική καταπόνηση και συνολικά για την προστασία από τον επαγγελματικό κίνδυνο.
Καλούμε τους εργαζόμενους να έρθουν σε επαφή με τα σωματεία και το EKT για οποιαδήποτε περίπτωση εργοδοτικής αυθαιρεσίας στους χώρους δουλειάς.
Απαιτούμε:
- Άμεση διακοπή όλων των υπαίθριων εργασιών όταν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 38 οC ή και σε χαμηλότερες θερμοκρασίες ανάλογα με τη σχετική υγρασία. Υποχρεωτική διεξαγωγή μετρήσεων στους χώρους εργασίας και διακοπή εργασιών ακόμα και πριν καταστεί υποχρεωτικό με βάση τις αναμενόμενες συνθήκες από την ΕΜΥ. Αντίστοιχα, άμεση διακοπή εργασιών σε ιδιαίτερα επιβαρυμένους θερμικά χώρους (μηχανοστάσια, χυτήρια, ναυπηγικές εργασίες, υαλουργίες, μηχανουργεία, θερμοκήπια κ.λπ.). Πλήρης καταβολή του ημερομισθίου χωρίς καμία περικοπή.
- Πλήρης αποχή από την εργασία, όταν επικρατούν συνθήκες καύσωνα, των εργαζομένων που εντάσσονται στις ευπαθείς ομάδες. Πλήρης καταβολή του ημερομισθίου.
- Διαμόρφωση σχεδίου πρόληψης της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων σε κάθε χώρο, που να λαμβάνει υπόψη την παραγωγική διαδικασία (π.χ. συχνά διαλείμματα κατάλληλης διάρκειας, ανάλογα με τις συνθήκες περιβάλλοντος και τα χαρακτηριστικά της εργασίας, της έντασης εργασίας και της χρησιμοποιούμενης στολής εργασίας – Μέσων Ατομικής Προστασίας).
- Περιορισμός βαριών εργασιών όταν οι συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες. Διάθεση σε συνεχή βάση στους εργαζόμενους πόσιμου δροσερού νερού κοντά στη θέση εργασίας τους. Δημιουργία κατάλληλων κλιματισμένων χώρων διαλείμματος για την ανάπαυση των εργαζομένων.
- Μέτρα υγείας και ασφάλειας για όλους τους εργαζόμενους, ανεξάρτητα από τον τρόπο αμοιβής τους (μισθό, ΔΠΥ), με ουσιαστικό έλεγχο της εργοδοτικής ευθύνης.
- Αποφασιστική ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και της υλικοτεχνικής υποδομής της Επιθεώρησης Εργασίας, της Επιθεώρησης Μεταλλείων και όλων των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους σε όλες τις περιοχές της χώρας. Προσανατολισμός των επιθεωρήσεων στην αποκλειστική εργοδοτική ευθύνη για την πρόληψη και αντιμετώπιση του επαγγελματικού κινδύνου.
- Δημιουργία κρατικού σώματος Τεχνικών Ασφαλείας και Γιατρών Εργασίας και υπηρεσιών υγείας και ασφάλειας της εργασίας (ΥΑΕ) ενταγμένων στο αποκλειστικά δημόσιο σύστημα Υγείας, κατάργηση των ΕΞΥΠΠ και κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας στο χώρο της ΥΑΕ.
- Ουσιαστική καταγραφή εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών.
- Κάλυψη όλων χώρων εργασίας με υπηρεσίες Ιατρικής της Εργασίας, ανεξάρτητα από τον αριθμό των εργαζομένων.
- Πλήρη ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων από τον επαγγελματικό κίνδυνο, με ευθύνη του κράτους και αποκλειστική επιβάρυνση του κεφαλαίου.
ΤΡΙΚΑΛΑ 21/07/2025