Με αφορμή την παρουσία αρκούδας περιμετρικά του αστικού ιστού της πόλης των Τρικάλων την νύχτα της 26 προς 27 Σεπτεμβρίου 2025, η Διεύθυνση Δασών Τρικάλων με το παρόν ενημερώνει τους πολίτες δίνοντας τους οδηγίες για το πώς πρέπει να συμπεριφερθούν σε περίπτωση συνάντησης με αρκούδα.
Βασικές πληροφορίες για το είδος:
- Η αρκούδα είναι ένα είδος της τοπικής μας πανίδας ζει σε ορεινά και ημιορεινά δάση ενώ είναι αυστηρά προστατευόμενο από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και η θανάτωσή της τιμωρείται από το νόμο.
- Έχει εξαιρετική όσφρηση, πολύ καλή ακοή και όχι τόσο καλή όραση.
- Έχει εξαιρετική μνήμη και αντίληψη.
- Ο ζωτικός της χώρος είναι 100-150 χλμ2 για ένα θηλυκό και έως παραπάνω από 400 χλμ2 για ένα αρσενικό άτομο και οριοθετεί την επικράτεια της.
- Αν δεν ενοχληθεί, ακολουθεί συγκεκριμένη ρουτίνα στις καθημερινές της μετακινήσεις. Χρησιμοποιεί την ίδια όχθη ρεματιάς και τον ίδιο δασικό δρόμο για τις μετακινήσεις της, το ίδιο μονοπάτι για να πάει στη φωλιά της και τους ίδιους οπωρώνες για να βρει φρούτα.
- Η όρθια στάση της είναι συμπεριφορά ανίχνευσης ή και φόβου και όχι επίθεσης. Αυτά σημαίνουν πως αντιλαμβάνεται εύκολα τον γύρω της χώρο και συνήθως καταλαβαίνει πολύ νωρίτερα την παρουσία του ανθρώπου από ότι ο άνθρωπος τη δική της παρουσία και απομακρύνεται.
- Κάτοικοι σε πολλές περιοχές της Ελλάδας που ζουν κοντά στο βιότοπο της αρκούδας δέχονται συχνά περιστασιακές επισκέψεις. Η προσέγγιση κατοικημένων περιοχών από την αρκούδα γίνεται κυρίως για την εξεύρεση τροφής
- Οι ζημιές που προκαλεί αποζημιώνονται από τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ).
- Να θυμάστε ότι η αρκούδα κινείται κυρίως από το σούρουπο ως την αυγή καθώς και ότι μπορεί να χρησιμοποιεί την περιοχή ως πέρασμα.
Οδηγίες προσέγγισης:
Σε περίπτωση συνάντησης ανθρώπου-αρκούδας υπάρχει ένας βασικός κανόνας:
Η ΑΡΚΟΥΔΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΝΟΙΩΣΕΙ ΟΤΙ ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ.
Αυτό σημαίνει σε κάθε περίπτωση:
- Κρατάμε την ψυχραιμία μας.
- Μένουμε ακίνητοι.
- Δεν παίρνουμε «απειλητικά» αντικείμενα όπως πέτρες και κλαδιά.
- Προσπαθούμε να οπισθοχωρήσουμε σταδιακά αναγνωρίζοντας την «κυριαρχία» της αρκούδας στο χώρο.
- Δεν τρέχουμε.
- Σε περίπτωση στενών χώρων δημιουργούμε χώρο διαφυγής για την αρκούδα και δεν της «κόβουμε» το δρόμο.
Σε περίπτωση που κινούμαστε στο δάσος:
Για να μειωθεί κατά το δυνατόν ο κίνδυνος συνάντησης στο δάσος με ένα μεγάλο ζώο όπως η αρκούδα, θα πρέπει κάποιος να γνωρίζει ότι:
- Όταν κινούμαστε στο δάσος καλό είναι να κάνουμε αισθητή την παρουσίας μας κατά τακτά χρονικά διαστήματα, κάνοντας έντονους θορύβους με ομιλίες, τραγούδια ή τη χρήση σφυρίχτρας.
- Χρησιμοποιούμε κυρίως δασικούς δρόμους και μονοπάτια και αποφεύγουμε τη διέλευση μέσα από πυκνή βλάστηση
Σε περίπτωση που είμαστε σε όχημα:
- Παραμένουμε μέσα σε αυτό.
- Δεν ακολουθούμε την αρκούδα αν αυτή συνεχίζει να περπατά κατά μήκος του δρόμου.
- Δεν αναπτύσσουμε ταχύτητα.
Εφόσον η αρκούδα επισκέπτεται τακτικά μια κατοικημένη περιοχή:
- Μην αφήνεται σκουπίδια έξω από τους κάδου απορριμμάτων.
- Μην αφήνεται ανοιχτούς τους κάδους απορριμμάτων.
- Μην πετάτε σκουπίδια και άλλες τροφές σε παράνομες χωματερές κοντά ή μέσα σε οικισμούς.
- Καθαρίστε υπολείμματα από περσινή σοδειά που μπορεί να υπάρχουν σε γειτονικά χωράφια.
- Έγκαιρη συγκομιδή καρπών που βρίσκονται εντός οικισμών
Επί του συγκεκριμένου περιστατικού κινητοποιήθηκε η Δασική Υπηρεσία. Το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση στα γραφεία της Διεύθυνσης Δασών Τρικάλων με στελέχη του Δασαρχείου Τρικάλων και τον πρόεδρο της οικολογικής οργάνωσης «Καλλιστώ» και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε συνάντηση στην Αστυνομική Διεύθυνση Τρικάλων. Κατόπιν, υπήρξαν επαφές με κατοίκους για τη συλλογή πληροφοριών στα σημεία που κατά μαρτυρίες εμφανίστηκε το προηγούμενο βράδυ το ζώο.
Σε περίπτωση συνάντησης με αρκούδα ενημερώστε άμεσα τις τοπικές αρχές : Δασική Υπηρεσία, Αστυνομία, Πυροσβεστική και Δήμο