“Αιδοιοκολπίτιδα στα παιδιά”

Κολπίτιδα ονομάζεται η λοίμωξη ή φλεγμονή του κόλπου. Στα παιδιά, συνήθως δεν πρόκειται μόνο για κολπίτιδα, αλλά για αιδοιοκολπίτιδα, δηλαδή φλεγμονή των έξω γεννητικών οργάνων (του αιδοίου) και του κόλπου (αιδοιίτιδα και κολπίτιδα μαζί). Η αιδοιοκολπίτιδα στη νεογνική και παιδική ηλικία είναι το πιο συχνό γυναικολογικό πρόβλημα. Υπολογίζεται ότι μέχρι την ηλικία των 10 ετών, το 80% των κοριτσιών θα εμφανίσει, έστω για μία φορά, αιδοιοκολπίτιδα. Η αιδοιοκολπίτιδα που εμφανίζεται σε νεαρά κορίτσια και μένει αδιάγνωστη ή αθεράπευτη, μπορεί να αποτελέσει βασική αιτία υπογονιμότητας κατά την αναπαραγωγική ηλικία. Τα μικρόβια μπορεί να μετακινηθούν προς τις σάλπιγγες και να προκαλέσουν απόφραξή τους και κατά συνέπεια υπογονιμότητα ή ακόμα και στειρότητα. Η έγκαιρη θεραπεία απομακρύνει τον κίνδυνο μείωσης της γονιμότητας και γενικότερα της μελλοντικής αναπαραγωγικής υγείας του νεαρού κοριτσιού, ενώ η ενημέρωση των γονέων για τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα έχει μεγάλη σημασία.

Αίτια – Προδιαθεσικοί παράγοντες

Τα αίτια της αιδοιοκολπίτιδας περιλαμβάνουν πολλούς παράγοντες, όπως μικροβιακές μολύνσεις, μη ειδικές δερματολογικές βλάβες, τραυματισμούς, ξένα σώματα, νεοπλάσματα, ορμονική δυσλειτουργία, παράσιτα εντέρου, κ.λ.π. Στον κόλπο υπάρχει μία λεπτή ισορροπία, η φυσιολογική χλωρίδα, η οποία μπορεί να διαταραχθεί εύκολα από διάφορους παράγοντες και έτσι να δοθεί η δυνατότητα να αναπτυχθούν παθογόνα μικρόβια. Στην παιδική ηλικία, το αιδοίο και ο κόλπος του κοριτσιού είναι ευαίσθητα, γιατί δεν έχουν ακόμα εκτεθεί στα οιστρογόνα, οπότε η λοίμωξη συνήθως είναι πρωτοπαθής στο αιδοίο, με δευτεροπαθή εντόπιση στον κόλπο. Στην εφηβεία, η παραγωγή οιστρογόνων από τις ωοθήκες βοηθά στην ανάπτυξη του κολπικού επιθηλίου, ενώ μειώνεται το pH, αυξάνεται το γλυκογόνο των κυττάρων και αναπτύσσεται η φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου. Ταυτόχρονα, αναπτύσσονται τα μεγάλα χείλη, η τρίχωση του εφηβαίου, το δέρμα της περιοχής γίνεται πιο ανθεκτικό και λειτουργούν οι σμηγματογόνοι αδένες. Παράλληλα με αυτές τις αλλαγές, η αιδοιοκολπίτιδα δίνει σταδιακά τη θέση της, όσον αφορά τη συχνότητα, στην κολπίτιδα, τραχηλίτιδα και σαλπιγγίτιδα και η αιδοιίτιδα γίνεται σχεδόν αποκλειστικά δευτεροπαθής. Επιπλέον, στην παιδική ηλικία η είσοδος του κόλπου είναι πιο κοντά στον πρωκτό, ενώ στις πολύ μικρές ηλικίες, η χρήση της «πάνας» συγκρατεί και μεταφέρει κόπρανα και μικρόβια από τον πρωκτό προς τον κόλπο. Συμμετοχή στην παθογένεια της αιδοιοκολπίτιδας έχουν οι κακοί κανόνες υγιεινής, όπως ο καθαρισμός των γεννητικών οργάνων από πίσω προς τα εμπρός, η επαφή των γεννητικών οργάνων με την τουαλέτα, το ξύσιμο με βρώμικα χέρια και ο ιδρώτας. Οι κολπίτιδες είναι πιο συχνές κατά τις καλοκαιρινές διακοπές, με τα μπάνια στην πισίνα, τη θάλασσα, και τα παιχνίδια στην άμμο. Σε πολλές περιπτώσεις η αιδοιοκολπίτιδα συνυπάρχει ή είναι επακόλουθο μίας άλλης φλεγμονής, όπως η ωτίτιδα, η βρογχίτιδα και η αδενίτιδα. Τέλος, τα ξένα σώματα αποτελούν μία πιο σπάνια αιτία φλεγμονής του κόλπου στα κορίτσια πριν από την ήβη.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της αιδοιοκολπίτιδας ποικίλουν ανάλογα με το αίτιο και περιλαμβάνουν: παχύρευστα, άσπρα ή πράσινα ή κίτρινα ή γκρίζα κολπικά υγρά, δυσοσμία του κόλπου, φαγούρα, τσούξιμο, κάψιμο, ερεθισμένη γεννητική περιοχή, πόνος κατά την ούρηση και ενίοτε διάχυτος πόνος χαμηλά στην κοιλιά.

Διάγνωση

Απαραίτητη για τη σωστή διάγνωση είναι πρωταρχικά η λήψη λεπτομερούς ιστορικού όσον αφορά το χρόνο έναρξης των συμπτωμάτων, τις συνήθειες υγιεινής του παιδιού, καθώς επίσης τυχόν συνυπάρχουσες παθήσεις. Ακολούθως γίνεται η γυναικολογική εξέταση, με την οποία ελέγχεται η ανατομία της περιοχής των έξω γεννητικών οργάνων και καταγράφεται το στάδιο ενήβωσης. Στη συνέχεια πραγματοποιείται η λήψη κολπικών υγρών μέσα από τον κόλπο του παιδιού ή της έφηβης και αποστέλλεται για καλλιέργεια. Η λήψη των υγρών δεν πρέπει να γίνεται ποτέ εξωτερικά, γιατί συνήθως οδηγεί σε λάθος διάγνωση. Η σωστή ειδική λήψη γίνεται από το βάθος του κόλπου δια μέσω της οπής του παρθενικού υμένα, όπου λόγω της πολύ νεαρής ηλικίας των ασθενών απαιτείται ειδική επιμέλεια από την πλευρά του γυναικολόγου. Η διαγνωστική προσέγγιση της αιδοιοκολπίτιδας στην προ και εφηβική περίοδο, συμπληρώνεται με συστηματικό έλεγχο μυκοπλασματικών και χλαμυδιακών λοιμώξεων και επί θετικού αποτελέσματος συστήνεται έλεγχος του οικογενειακού περιβάλλοντος του παιδιού.

Αντιμετώπιση

Η χορήγηση αντιβιοτικών στα παιδιά πρέπει να είναι πάντα δικαιολογημένη. Είναι απαράδεκτο να δίνονται διάφορες «τυφλές» θεραπείες σε παιδιά, είτε αυτό αφορά τοπική θεραπεία με αλοιφές είτε αντιβίωση από το στόμα. Πρέπει να γίνεται καλλιέργεια κολπικών υγρών και να απομονώνεται το υπεύθυνο μικρόβιο. Μόνο τότε και σύμφωνα με το τεστ ευαισθησίας σε αντιβιόγραμμα αναγνωρίζεται ποια είναι η κατάλληλη αντιβίωση για το παιδί. Πολλές φορές μπορεί να γίνει και τοπική  εφαρμογή φαρμακευτικών σκευασμάτων για τη θεραπεία της αιδοιοκολπίτιδας παράλληλα με τη συστηματική θεραπεία. Επιπρόσθετα, είναι θεμελιώδους σημασίας η διδασκαλία ορισμένων κανόνων σωστής υγιεινής που πρέπει το ίδιο το παιδί καθώς και οι γονείς του να ακολουθούν, όπως επίσης απαραίτητος είναι και ο επανέλεγχος του παιδιού μετά το τέλος της θεραπείας.

Δρ. Καββαδίας Αλέξιος

Μαιευτήρας – Γυναικολόγος

Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Ιωαννίνων

Πιστοποιημένος στο Μαιευτικό – Γυναικολογικό Υπερηχογράφημα

Πιστοποιημένος στην Κολποσκόπηση

Κάτοχος διπλώματος ALSO (Advanced Life Support in Obstetrics)

Συγγρού 28 και Φλέμινγκ , (άνωθεν Euromedica), Τρίκαλα

Τηλ. 2431025190, 6946218134

e-mail: kalamba@otenet.gr

 Θες να μαθαίνεις πρώτος τα νέα από το TrikalaVoice.gr;